Sąd uznał, że to nie jest informacja a ocena, do której wyborcy mają prawo

2024-03-27 19:00:42

Wniosek J. S. oparty na art. 111 ustawy z 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy okazał się nieuzasadniony.

Wnioskodawczyni (...) wniosła o:

1. zakazanie uczestnikowi postępowania T.S. rozpowszechnianie informacji o rzekomym zablokowaniu przez wnioskodawczynię J. S. kwoty 200.000,00 zł jako dotacji celowej dla „(…)” z przeznaczeniem na wkład własny z związku ze złożonym wnioskiem na kwotę 1.000.000,00 zł z przeznaczeniem na modernizację i remont oraz informacji o rzekomym informowaniu przez wnioskodawczynię bez porozumienia ze starostwem o tym, że „wybuduje” kino; 
2. nakazanie uczestnikowi postępowania T. S. przeproszenia wnioskodawczyni J. S. poprzez wręczenie spisanego własnoręcznie i podpisanego oświadczenia o następującej treści: „Przepraszam Panią J. S. za to, że w kampanii wyborczej przed wyborami samorządowymi w 2024 roku rozpowszechniałem nieprawdziwe informacje o rzekomym zablokowaniu przez J. S. z 200.000,00 zł jako dotacje celową dla „(…)” z przeznaczeniem na wkład własny w związku ze złożonym wnioskiem na kwotę 1 miliona zł z przeznaczeniem na modernizację i remont oraz informacji o rzekomym informowaniu przez wnioskodawczynię bez porozumienia ze starostwem o tym, że „ wybuduje " kino ” a następnie opublikowanie w/w oświadczenia na portalu społecznościowym (…) pod udostępnionym przez uczestnika komentarzem podającym nieprawdziwe informacje;
3. nakazanie uczestnikowi postępowania T. S. wpłacenie kwoty 1.000 zł na rzecz Stowarzyszenia „(…)” z siedzibą w Ł. przy ul. (…) KRS (…);

Uzasadniając swój wniosek J. S. podała, że w czasie trwającej kampanii wyborczej przed wyborami samorządowymi T. S. pełniący funkcję zastępcy burmistrza Ł.– P. Ć. (jedynego kontrkandydata w wyborach na burmistrza miasta Ł. w roku 2024 r.) opublikował na portalu społecznościowym (…) pod postem wnioskodawczyni komentarz, w którym wskazuje m.in., że „Pani kandydatka na burmistrza będąc przewodniczącą rady miasta zablokowała kwotę 200.000,00 zł jako dotację celową dla „(…)” z przeznaczeniem na wkład własny w związku ze złożonym wnioskiem na kwotę 1 min zł z przeznaczeniem na modernizację i remont” oraz, że: „Jednocześnie jako kandydat na burmistrza informuje, że starostwo, oczywiście bez porozumienia z nim, „wybuduje" kino", które to informacje są nieprawdziwe, a w swej treści narażają wnioskodawczynię na utratę zaufania publicznego i co za tym idzie - dyskredytują ją w oczach wyborców, zmniejszając jej szansę na „wygraną”, co ma bezpośredni wpływ na wynik głosowania w stosunku do jedynego poza wnioskodawczynią kandydata na w/w urząd w osobie P. Ć. - obecnego burmistrza miasta Ł.

Wnioskodawczyni wskazała nadto, że powyższe stwierdzenia umieszczone w komentarzu pod postem wnioskodawczyni są nieprawdziwe i miały na celu zdyskredytowanie jej w opinii wyborców. Wnioskodawczyni wskazała, że nigdy nie „zablokowała” żadnych środków dla „(…)”, wszelkie wnioski dotyczące zmniejszenia wydatków na poszczególnych działach zostały zgłoszone przez Radną W. R., a nie przez wnioskodawczynię i zostały przegłosowane większością głosów, co bezspornie ukazuje, że wnioskodawczyni J. S. (nawet gdyby taka była jej wola) nie posiadała i nie posiada kompetencji do „blokowania” jednoosobowego jakichkolwiek środków podlegających głosowaniu. Na marginesie wnioskodawczym podniosła, że w trakcie prac nad redukcją deficytu budżetowego gminy Ł., przy pracach nad uchwałą o zmianę budżetu gminy Ł. odbywających się podczas komisji i sesji 31 stycznia 2024 r. nie było w ogóle mowy o dotacji na rzecz „(…) w Ł.” w wysokości 200.000,00 zł. W zakresie zaś twierdzeń wnioskodawczyni odnośnie rzekomego informowania, że starostwo wybuduje kino w transmisji opublikowanej przez J. S., a następnie skomentowanej przez uczestnika w sposób opisany powyżej, twierdzi ona jedynie, że ważna jest dobra współpraca z władzami powiatowymi bo już w poprzedniej kadencji rady powiatu istniał projekt, gotowy projekt za sprawą którego przy liceum ogólnokształcącym w Ł. miała powstać hala widowiskowa z kinem i że w tej kadencji znowu istnieje taka szansa żeby powstało w Ł. kino, które w dodatku gminy nie będzie kosztować ani złotówki, a nie, że takie kino z pewnością powstanie, jak to sugeruje uczestnik i to jeszcze „bez porozumienia” ze starostwem.

Jednocześnie wnioskodawczyni wskazała, że z uwagi na fakt, iż w wyborach samorządowych 2024 r. na urząd burmistrza Ł. kandyduje jedynie obecny burmistrz tj. P. Ć. oraz wnioskodawczyni- J. S., która obecnie sprawuje urząd Przewodniczącej Rady Miasta -nie sposób nie stwierdzić, że brak wskazania w przedmiotowym komentarzu wnioskodawczyni z imienia i nazwiska uniemożliwia identyfikacje jej osoby przez potencjalnych wyborców czytających jego treść.

(...)

Wobec powyższego żądanie wniosku zdaniem wnoszącej jest w pełni konieczne i uzasadnione, a treść i sposób opublikowania przeprosin są adekwatne do sposobu podniesienia i rozpowszechnienia nieprawdziwych informacji na temat wnioskodawczyni.

 

Na rozprawie w dniu 27 marca 2024 r. uczestnik postępowania T. S. wniósł o oddalenie wniosku.

 

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:    

(...)

Na portalu społecznościowym (…) około 2 tygodnie tem został opublikowany komentarz T. S. o treści: „Panie M. Najciekawsze jest to że Pani kandydatka na burmistrza będąc przewodniczącą rady miasta zablokowała 200 tys zł jako dotacvje celową dla (…) z przeznaczenien na wkład własny w związku ze złożonym wnioskiem na kwotę 1 min zl z przeznavzeniem na modernozacje i remont. .Uznała że nie należy przekazywać przedmiotowej dotacji, gdyż (…) winieni wsiąc na ten cel kredyt bankowy. Po prostu polityka " zmniejszania "zsdłużenia. Wspomnę tylko że owe 200 tys zł miały pochodzić z oszczędności budżetowych. Jednocześnie jako nkandydat na burmistrza, informuje że starostwo" ovzywiście bez porozumienianz nim,, wybuduje" kino. Po prostu niezła " komedia"

(...)

Powyższy wpis był przejawem udziału T. S. w dyskusji, która toczyła się po opublikowaniu przez J. S. 15 marca 2024 r. na (…) spotu wyborczego, w którym wnioskodawczyni wypowiedziała się na temat możliwości budowy kina w Ł. Wpis uczestnika stanowił odpowiedź na wpis innego uczestnika dyskusji – „Pana M.”. Dyskusja zapoczątkowana spotem obejmowała kilkadziesiąt wpisów, uczestnik był autorem dwóch z nich, w tym dołączonego przez wnioskodawczynię. Drugi wpis uczestnika wyjaśniał zagadnienia związane w budową kina. Wpis uczestnika nie zawierał informacji, a jedynie ocenę działalności wioskodawczyni.

(...) 

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek J. S. oparty na art. 111 ustawy z 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2408) okazał się nieuzasadniony.

(...)

Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego (art. 105 Kodeksu wyborczego). Materiałem wyborczym jest każdy pochodzący od komitetu wyborczego upubliczniony i utrwalony przekaz informacji mający związek z zarządzonymi wyborami (art. 109 Kodeksu wyborczego). Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania (art. 104 Kodeksu wyborczego).

W związku z powyższym należy podkreślić, że zarówno trakcie kampanii wyborczej, jak i poza nią, regułą jest prawo do swobody wypowiedzi (art. 54 ust. 1 Konstytucji RP). Ograniczenia tej swobody mają charakter wyjątkowy, w związku z czym przepisy, które je dopuszczają powinny być interpretowane w sposób ścisły.

Wnioskodawczyni –J. S. jest obecnie politykiem na szczeblu lokalnym –Przewodniczącą Rady Miejskiej w Ł., a decydując o starcie w wyborach na Burmistrza Ł. i do Rady Miejskiej w Ł. wyznaczonych na 7 kwietnia 2024 r.  podjęła decyzję o uczestnictwie w debacie publicznej na tematy będące potencjalnym przedmiotem zainteresowania wyborców w związku z tymi wyborami. W odniesieniu do polityków, w tym samorządowych, granice swobody wypowiedzi są znacznie szersze, niż w przypadku osób prywatnych. Tym samym każdy polityk, zwłaszcza w trakcie kampanii wyborczej, powinien wykazywać się większą dozą tolerancji w odniesieniu do kierowanych pod jego adresem wypowiedzi. Polityk ma oczywiście prawo do ochrony dobrego imienia, ale wymagania związane z jego ochroną muszą być analizowane w zestawieniu z wymaganiami otwartej dyskusji w sprawach będących przedmiotem politycznej debaty, której nie można ograniczać do informacji i poglądów, które są przyjmowane przychylnie, ale która obejmuje także te, które obrażają, oburzają czy wprowadzają niepokój. W praktyce oznacza to, że możliwość ograniczenia wypowiedzi w sprawach będących przedmiotem publicznego zainteresowania, zwłaszcza w trakcie kampanii wyborczej, jest stosunkowo niewielka.

Powyższy przepis art. 111 kodeksu wyborczego, dotyczący szczególnego trybu dochodzenia roszczeń, idzie jeszcze dalej, ponieważ ogranicza swobodę debaty wyborczej tylko w odniesieniu do podawania nieprawdziwych informacji. Zakres ochrony jest zatem znacznie węższy, niż w przypadku ochrony dóbr osobistych przewidzianej w art. 23 i art. 24 kodeksu cywilnego. W związku z tym należy odróżnić podawanie nieprawdziwych informacji odnoszących się do faktów, których prawdziwość można udowodnić, od formułowania ocen wartościujących, które są subiektywne, nie mają charakteru informacyjnego i jako takie nie poddają się obiektywnym testom na trafność bądź słuszność. W odniesieniu do tych drugich ingerencja sądu na podstawie powyższego przepisu, w szczególnym i bardzo szybkim trybie zastrzeżonym tylko na okres kampanii wyborczej, jest niedopuszczalna, co jednak nie wyklucza dochodzenia roszczeń o ochronę dóbr osobistych na zasadach ogólnych.

Wniosek J. S. nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ treść powołanego wpisu na (…) autorstwa T. S. nie zawiera informacji w rozumieniu art. 111 kodeksu wyborczego, a jednie negatywną ocenę działalności wnioskodawczyni na niwie samorządowej, w szczególności w kontekście pozyskania środków na remont (…) w Ł. oraz budowy kina w Ł..

Sąd zwraca uwagę, że wpis którego dotyczy wniosek (k. 8) został przez wnioskodawczynię wyjęty z kontekstu toczącej się w Ł. debaty dotyczącej budowy kina oraz remontu (…). Należy podkreślić, że wpis uczestnika bez szczegółowego wyjaśnienia tego kontekstu jest pozbawiony cech informacji, ponieważ nie jest wiadome w szczególności jaka była treść wypowiedzi „Pana M.”, do której uczestnik się odniósł. W oparciu o logiczne i wiarygodne zeznania uczestnika Sąd ustalił, że uczestnik pod pojęciem „zablokowania 200 tys” rozumie niepoddanie pod głosowanie przez wnioskodawczynię, jako Przewodniczącą Rady Miejskiej na sesji Rady Miejskiej w styczniu 2024 r. jego wniosku o przeznaczenie tych środków na modernizację (…). Z kolej wpis w części dotyczącej wybudowania kina („Jednocześnie jako nkandydat na burmistrza, informuje […]” T. S. krytykuje, jako nierealne stanowisko wnioskodawczyni co do możliwości budowy kina przez Starostwo Powiatowe w Ł. Wprawdzie wnioskodawczyni nie podziela stanowiska uczestnika, ale w ocenie Sądu jest to w istocie spór o ocenę działalności samorządowej wnioskodawczyni, który nie podlega badaniu w trybie wyborczym przewidzianym w art. 111 kodeksu wyborczego. Z dostępnego materiału procesowego, w szczególności z zeznań złożonych przez uczestnika i wnioskodawczynię w sposób jasny wynika, że dołączony wpis na (…) nie zawiera konkretnych informacji, które można zakwalifikować jako nieprawdziwe w rozumieniu powyższego przepisu, ale wyłącznie ocenę polityki J.S., jako Przewodniczącej Rady Miejskiej w Ł., dokonaną w ramach debaty po ukazaniu się jej spotu wyborczego.

Z powyższych względów Sąd wniosek oddalił.

Udostępnij na Facebooku