Przede wszystkim pragniemy oświadczyć, że Polskie Towarzystwo Badań Poligraficznych (dalej: PTBP) nie skrytykowało żadnych działań dziennikarzy Kanału Kryminalnego Extra (dalej: KKE), a tym bardziej nie stara się ich zdyskredytować.
Jesteśmy pod wrażeniem zaanagażowania i uporu, jakie towarzyszą Panu Łukaszowi Tusińskiemu i jego redakcyjnym kolegom. Uważamy ich pracę za potrzebną i wartościową. Absolutnie nie obarczamy KKE żadną odpowiedzialnością za przebieg badania poligraficznego Pana Jana K.
Odstawienie leków, według naszych ustaleń, co z resztą jasno podkreśliliśmy w swoim stanowisku, było poleceniem poligrafera, aczkolwiek bierzemy pod uwagę, że Pan Jan K. mógł samodzielnie zadecydować o przerwie w przyjmowaniu leków przed badaniem. O odstawieniu leków Pan Jan K. sam mówił w filmie „BEATA KLIMEK: ODLICZANIE TRWA 3..2..1” opublikowanym 23 marca 2025 r. na kanale Kanał Kryminalny Extra.
Nie mniej nie sugerowaliśmy nigdy, że inicjatorami odstawienia farmaceutyków byli dziennikarze KKE. Nie mamy wątpliwości, jakoby dziennikarze KKE zamawiali badanie poligraficzne z ufnością, że zostanie wykonane przez eksperta mającego należytą wiedzę i kwalifikacje. Podkreślamy raz jeszcze, że Instytut Badań Wariograficznych nie jest instytucją badawczą, ani naukową, nie jest także zrzeszeniem ekspertów, ale prywatną firmą.
Jak wynika z dostępnych w Internecie materiałów oraz informacji, do których dotarliśmy, rozmowa przedtestowa trwała nie dłużej jak kwadrans, a poligrafer po teście demonstracyjnym zdecydował, że przeprowadzi badanie i wykonał test diagnostyczny. Następnie, co potwierdza Pan Łukasz Tusiński w filmie z 30 marca 2025 r., poligrafer w trakcie badania zdecydował o jego przerwaniu z uwagi na leki przyjmowane przez badanego (sic!).
Taka sytuacja nie znajduje logicznego wyjaśnienia i całkowicie odbiega od przyjętych standardów wykonywania takich badań, skoro wcześniej wykonał test demonstracyjny i po nim zdecydował się przeprowadzić jeden test diagnostyczny.
Co do skrótu myślowego Pana Redaktora Łukasza Tusińskiego, który skomentowaliśmy, nie było naszym celem wytknięcie błędu, ale doprecyzowanie kwestii w ramach naszej misji edukacyjnej.
- Komitet Prawny
Warto przeczytać
Łukasz z kanału Kryminalnego Extra odpowiada na stanowisko Komitetu Polskiego Towarzystwa Badań Poligraficznych dotyczące badania wariograficznego przeprowadzonego z Janem Klimkiem w sprawie zaginięcia Beaty Klimek.
Komitet kwestionuje badanie, zarzucając m.in. zalecenie odstawienia leków przez twórców kanału, co Łukasz stanowczo zaprzecza, podkreślając dobrowolną decyzję Jana Klimka. Kolejny zarzut dotyczy niepełnego zakresu badania, jednak Łukasz wyjaśnia, że biegły poinformował o niepełnym zakresie po badaniu, a sam Łukasz miał wgląd w wykresy i omówienie wyników z biegłym.
Autor filmu prostuje nieścisłość dotyczącą badania konkubiny Jana Klimka, potwierdzając, że badanie przeprowadził biegły sądowy, a nie Instytut Badań Wariograficznych, uznając to za błąd informacyjny.
Łukasz wyjaśnia nieporozumienie dotyczące sformułowania, że urządzenie reaguje na pytania, precyzując, że chodziło o reakcje organizmu na pytania, co wielokrotnie podkreślano w filmach.
Twórcy kanału podkreślają, że pytania zadane podczas badania były konsultowane z biegłym, a zarzut o brak analizy wyników jest obalany przez fakt, że Łukasz osobiście widział i omawiał wykresy z biegłym.
Podsumowując, Łukasz uważa, że zarzuty są nieuzasadnione, a jedyną nieścisłością była błędna informacja o badaniu konkubiny, proponując ponowne badanie Jana Klimka zgodnie z procedurami, podkreślając, że przez 5 miesięcy policja i prokuratura nie były w stanie przeprowadzić takiego badania.
Komitet Prawny Polskiego Towarzystwa Badań Poligraficznych (PTBP) wydał oświadczenie dotyczące badań poligraficznych przeprowadzonych na Janie Klimku, mężu zaginionej Beaty Klimek, przedstawionych w filmach na kanale „Kanał Kryminalny Extra”.
PTBP krytykuje postępowanie poligrafera z Instytutu Badań Wariograficznych (IBW), który nakazał Janowi Klimkowi odstawienie leków psychotropowych przed badaniem, co jest błędem kompetencyjnym i mogło zafałszować wyniki.
Nagłe odstawienie leków psychotropowych powoduje zmiany psychofizjologiczne, takie jak wzrost pobudzenia autonomicznego, lęk, drżenie rąk, nadmierne pocenie się i przyspieszoną akcję serca, co wpływa na miarodajność badania.
W związku z tym, PTBP uznaje wyniki badania Jana Klimka za niemiarodajne i nie nadające się do ewaluacji, zalecając powtórzenie badania po powrocie do regularnego przyjmowania leków lub po upływie czasu umożliwiającego powrót do homeostazy.
PTBP kwestionuje również rzetelność informacji podawanych przez „Kanał Kryminalny Extra”, w tym niepełny opis przeprowadzonego badania i nieprawdziwe informacje dotyczące badania procesowego konkubiny Jana Klimka, które nie zostało przeprowadzone przez biegłego związanego z IBW.
PTBP dementuje, że badanie procesowe konkubiny Jana Klimka zostało przeprowadzone przez biegłego związanego z IBW, podkreślając, że biegły ten posiada świadectwo rekomendacji PTBP.
PTBP apeluje do „Kanału Kryminalnego Extra” o sprostowanie nieścisłości i wyjaśnienie kwestii wpływu przyjmowanych leków na wyniki badań poligraficznych, zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym w oświadczeniu.
Stanowisko Komitetu Prawnego PTBP w kwestii przeprowadzonych badań poligraficznych (wariograficznych) w sprawie zaginięcia Pani Beaty Klimek i doniesień medialnych z nimi związanych.
Z uwagi na rosnącą ilość informacji w mediach na temat badań poligraficznych (wariograficznych) przeprowadzonych w sprawie zaginięcia Pani Beaty Klimek oraz powielania niekompletnych informacji, Komitet Prawny Polskiego Towarzystwa Badań Poligraficznych (dalej: PTBP) podjął decyzję, w kwestii zajęcia następującego stanowiska.
Otóż, 9 marca 2025 r. na kanale „Kanał Kryminalny Extra” należącym do grupy Lifetube Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, w serwisie YouTube ukazał się film dotyczący badania psychofizjologicznego (poligraficznego) Pana Jana Klimka - męża zaginionej w październiku ubiegłego roku Pani Beaty Klimek. Nagranie opiera się na przeprowadzonym badaniu przez poligrafera reprezentującego Instytut Badań Wariograficznych (dalej: IBW). Badanie z użyciem poligrafu komputerowego, któremu poddano Pana Jana Klimka, zostało poprzedzone zaleceniem badanemu, żeby przestał przyjmować przepisane przez lekarza farmaceutyki. Ze strony poligrafera było to - z punktu widzenia standardów i aktualnej wiedzy naukowej - błędem stricte kompetencyjnym.
Nagłe odstawienie leków psychotropowych jest przede wszystkim niebezpieczne i może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno psychicznych, jak i somatycznych. Większość takich farmaceutyków wymaga stopniowego zmniejszania dawki pod kontrolą lekarza, co pozwala uniknąć zespołu odstawiennego lub nawrotu, czy nasilenia objawów chorobowych. O ile przyjmowanie znakomitej większości leków nie jest żadnym przeciwwskazaniem do poddania osoby badaniu, o tyle ich nagłe odstawienie może znacząco wpłynąć na wynik badania, ponieważ powoduje szereg zmian psychofizjologicznych w zakresie rejestrowanym przez poligraf.
Jednym z najistotniejszych skutków odstawienia leków psychotropowych jest wzrost pobudzenia autonomicznego. Gwałtowne odstawienie benzodiazepin lub leków przeciwpsychotycznych może prowadzić do nasilonego lęku, drżeniarąk, wzmożonego pocenia się i przyspieszonej akcji serca. Z kolei u osób odstawiających leki przeciwdepresyjne mogą pojawić się zawroty głowy, nadwrażliwość na bodźce i wahania emocjonalne. Nagłe zaprzestanie przyjmowania benzodiazepin, leków przeciwdepre-syjnych (SSRI, SNRI, trójpierścieniowe), leków przeciwpsychotycznych (np. olanzapina, klozapina), stabilizatorów nastroju (np. lit, walproinian, karbamazepina) prowadzi niemal w każdym przypadku do zaburzeń koncentracji, rozkojarzenia, nadaktywności gruczołów potowych oraz zaburzeń rytmu serca. Wzwiązku z powyższym, wyniki przeprowadzonego badania, należy uznać za niemiarodajne (nieprzedstawiające wartości diagnostycznej) i nienadające się do miarodajnej ewaluacji na potrzeby przedmiotowej sprawy.
Badanie należałoby powtórzyć, uwzględniając jeden z dwóch warunków. Jednym z nich jest powrót do regularnego przyjmowania zaleconych przez lekarza farmaceutyków, zaś drugim znaczny upływ czasu od odstawienia leków pozwalający organizmowi Pana Jana Klimka na powrót do stanu homeostazy, a przede wszystkim ustąpienie objawów zespołu odstawiennego. Warto również podkreślić, że wykaz przeciwwskazań do badań poligrafem udostępniony na stronie internetowej firmy IBW nie jest ani oficjalnym zestawieniem uznawanym jako standard, ani nie odnosi się bezpośrednio do żadnych regulacji profesjonalnych, eksperckich organizacji w tym zakresie.
W związku z powyższym, wymaga wyjaśnienia kwestia „badania nieprzeprowadzonego w pełnym zakresie”, która zostaje poruszona w filmie opublikowanym 23 marca 2025 r. na kanale „Kanał Kryminalny Extra”. Niezrozumiałym dla PTBP jest niepełny zakres badania, ponieważ każde badanie - zarówno procesowe, jak i poza procesowe - składa się z obszernej, prowadzonej w oparciu o konkretne tematy rozmowy przed testowej, omówienia pytań, testu demonstracyjnego, testów diagnostycznych i oświadczeń osoby badanej składanych po zakończeniu testów. Praktyka i standardy nie zakładają odstępstw od tego schematu niezależnie od celu badania.
Ponadto w jednym z filmów opublikowanych na kanale „Kanał Kryminalny Extra” pada stwierdzenie, że konkubina Pana Jana Klimka została poddana procesowemu badaniu poligraficznemu, „na którym była w Instytucie Badań Wariograficznych”. Najprawdopodobniej ta nieścisłość wynikała nie ze złej woli i chęci dezinformacji, ale braku kompletnej wiedzy. Niemniej dementujemy, że badanie procesowe Pani Agnieszki B. zostało przeprowadzone przez biegłego sądowego, który posiada świadectwo rekomendacji wydane przez PTBP i nie jest on w żaden sposób związany z IBW.
W środę 26 marca 2025 r. w programie telewizji TVN UWAGA! Pan Łukasz Tusiński z „Kanału Kryminalnego Extra” wypowiedział się na temat przeprowadzonego na zlecenie dziennikarzy badania Pana Jana Klimka. Redaktor, Pan Łukasz Tusiński stwierdził, że „odpowiedz na pytania zostały zarejestrowane przez urządzenie”. Poligraf nie rejestruje odpowiedzi na pytania testowe, tylko reakcje osoby badanej związane z wprowadzaniem bodźców, jakimi są te pytania. Rolą eksperta (badającego) jest poprawne sformułowanie pytań zarówno krytycznych, jak i porównawczych, a następnie porównanie ze sobą stosownych reakcji. Ponadto oświadczył, że „urządzenie zareagowało na odpowiedzi na te pytania” odnosząc się do pytań krytycznych dotyczących udziału w zaginięciu Pani Beaty Klimek.
Podkreślamy, że poligraf nie reaguje na żadne pytania, a wyłącznie rejestruje reakcje organizmu osoby badanej, których występowanie nie świadczy o prawdomówności lub jej braku. O reakcjach typowych dla osób odpowiadających szczerze lub nie możemy mówić dopiero po analizie wykresów i porównaniu reakcji przy pytaniach krytycznych, do tych, które występowały przy wprowadzaniu pytań porównawczych. Rzecz jasna kluczowym jest sformułowanie tych drugich pytań adekwatnie do danego przypadku po wyczerpującej rozmowie przed testowej. Chociaż redaktor „Kanału Kryminalnego Extra” w dalszej części swojej wypowiedzi wskazuje na to, że reakcje były „znaczące”, nie wiadomo co miał na myśli. Należy jednak brać pod uwagę wcześniej podniesiony argument, że badanie - nawet w tym przypadku niekorzystne dla Pana Jana Klimka - należy uznać za niemiarodajne z uwagi na samowolne odstawienie leków psychotropowych na krótko przed badaniem.
Z uzyskanych przez PTBP informacji wynika, że osoba która przeprowadziła badanie w sprawie zaginięcia Pani Beaty Klimek - oprócz tego, o którym mowa w niniejszym piśmie – wykonała jeszcze inne badania, tyle, że na zlecenie organu procesowego. W związku z zaistnieniem przesłanki wyłączenia biegłego z powodu opiniowania w tej samej sprawie zarówno jako biegły sądowy, jak i prywatny ekspert, należy stwierdzić procesową niedopuszczalność wszystkich wykonanych opinii.
Podsumowując, co najistotniejsze z punktu widzenia opinii publicznej, badania Pana Jana Klimka nie należy - bez względu na jego wynik, notabene nieujawniony - uznawać za miarodajne. Z uwagi na polecenie badanemu nagłego odstawienia przyjmowanych farmaceutyków i bardzo krótki okres do badania względem powyższego, jednoznacznie należy stwierdzić, że kondycja psychofizyczna Pana Jana Klimka nie kwalifikowała go do uczestnictwa w badaniu „dowodowym” (inaczej należałoby postrzegać badanie wykonane w celach śledczych lub w sytuacjach niecierpiących zwłoki).
Jednocześnie zwracamy się z prośbą do autorów „Kanału Kryminalnego Extra” o sprostowanie, że badanie procesowe Pani Agnieszki B. nie zostało przeprowadzone przez poligrafera z IBW, jak również, że biegły wykonujący to badanie nie jest związany z tym podmiotem, a jest ekspertem Polskiego Towarzystwa Badań Poligraficznych. Podkreślamy także, że w naszej opinii wymaga objaśnienia kwestia wpływu przyjmowanych leków na reakcje osoby badanej zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym powyżej.
— Komitet Prawny PTBP
